De zonnige border
Veel planten met grote bloemen bloeien mooi in de volle zon. Er is dus keus genoeg. Bij de samenstelling van de planten kun je letten op zowel de bloemen als de bladeren en zowel op hun kleur als hun vorm. Hier zul je door ervaring meer oog voor krijgen.
Zo zijn er planten met grote, opvallend gekleurde bloemen maar ook veel fijner gevormde soorten. Ook de bladeren kunnen qua kleur en vorm erg verschillen. Ze kunnen heel opvallend zijn of juist een mooie achtergrond vormen die de bloemen accentueert. Wie een border inricht, schildert eigenlijk met planten en bloemen. Alleen is dit schilderij nooit af. Het is elk seizoen weer anders en je kunt er altijd aan blijven verbeteren en nieuwe dingen uitproberen.
Onderhoud van de border
De meeste planten doen het goed als de tuingrond redelijk vochtig is, een normale structuur heeft en vrij veel voedsel bevat. Dit betekent dat er - zeker bij zandgrond - elk jaar weer humus aan toegevoegd moet worden in de vorm van compost of oude koemest. Zo verbeter je de structuur. Dit klusje kan al in het najaar gebeuren. Daarnaast kun je gemengde organische mest toevoegen voor extra voedingsstoffen. Deze mest kan vaak in korrelvorm worden uitgestrooid in de winter of het vroege voorjaar.
Wat de vaste planten betreft, die moeten in sommige gevallen gesnoeid worden (zie het verhaal over snoeien onder het kopje "tuinonderhoud"). Maar ze moeten ook om de paar jaar worden uitgegraven, gedeeld en weer opnieuw geplant. Zo houd je ze jong en kun je ze ook vermeerderen of eens op een andere plek zetten. Dit kan het beste in het najaar gebeuren.
Het inrichten van een border
De opbouw van een border is van laag naar hoog, zodat we alle planten en bloemen goed kunnen zien. Achteraan wordt het geheel meestal afgesloten met een haag, muur of ander soort omheining. Het is handig om achteraan wat ruimte over te laten zodat je ook langs de omheining kunt lopen om wat onderhoud te doen.
Maak om te beginnen eens een inventarisatie van de kleuren die je wilt gebruiken, planten die je sowieso al leuk lijken en de ideeën die je in tuincentra bijvoorbeeld hebt opgedaan.
Vervolgens kun je kijken welke planten er ook inderdaad geschikt zijn voor je border. Let daarbij op de bodemsoort, de zuurtegraad, de vochtigheid, en de hoeveelheid licht die ze nodig hebben.
Passen de kleuren bij elkaar? Hoe zit het met de bloeitijd? Je kunt de border zo inrichten dat er bijna het hele jaar door wel iets bloeit of je kunt meer naar een hoogtepunt in 1 seizoen toewerken.
Let ook op de hoogte en breedte die de planten innemen. Voor een aardige border zet men meestal een paar verspreide heesters achteraan, en dan zijn er nog hoge en middelhoge vaste planten en hele lage, die je natuurlijk meer vooraan zet. Dit kun je aanvullen met bolletjes, die de border vooral in het voorjaar opfleuren, en met eenjarige perkplanten. Lege plekken tegen de omheining bieden bovendien plaats aan klimplanten.
Als je hebt uitgezocht wat je wilt en wat er mogelijk is, blijven er een aantal geschikte planten over. Als je dan een plattegrond maakt, kun je ze over de border verdelen en er een mooi geheel van proberen te maken. In het najaar of voorjaar kun je de border inplanten. Als je je notities bewaart, kun je het elk jaar weer gebruiken als je je border wilt verbeteren.
Nog wat tips...
Over kleurgebruik:
Je kunt kleuren combineren die dicht bij elkaar liggen, bijvoorbeeld geel en oranje of blauw en violet. Dat geeft een rustig effect. Of je kunt het juist levendig maken door een paar contrasterende kleuren te gebruiken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan lichtgeel met paars en violet. Om de bloemen goed te laten uitkomen, is het aan te raden ook wat planten met grijsgroen blad in je border op te nemen, bijvoorbeeld Artemysia.
Over vormen:
Het draait om afwisseling en evenwicht.
Behalve een afwisseling in planten met grote bladeren en heel fijne bladeren kun je ook denken aan siergrassen. Ze geven je border een heel natuurlijke uitstraling en kunnen tot in de winter je tuin verfraaien.
Maak het jezelf niet te moeilijk in het begin. Beter is het met een paar soorten vaste planten te starten en de ruimtes ertussen op te vullen met eenjarigen. Er is een groot scala aan perkplantjes te koop in het voorjaar. Hou er wel rekening mee dat eenjarigen flink kunnen uitgroeien in een korte tijd. Geef ze dus wat extra ruimte.
Vaste planten voor een zonnige border:
Deze soorten doen het goed in de volle zon:
- Duizendblad (Achillea) - er zijn veel rassen
- Dropplant (Agastache foeniculum)
- Incalelie (Alstroemeria aurantiaca)
- Witte knoop (Anaphalis triplinervis)
- Ossetong (Anchusa azurea)
- alle Aster-soorten
- Indigolupine (Baptisia australis)
- Goudscherm (Bupleurum falcatum)
- Reuzenscabiosa (Cephalaria gigantea)
- Kroonkruid (Coronilla varia)
- Ridderspoor (Delphinium-hybriden)
- Rode zonnehoed (Echinacea purpurea)
- Fijnstraal (Erigon-hybriden)
- Bloedooievaarsbek (Geranium sanguineum)
- Zonnekruid (Helenuim-hybriden)
- Zonneogen (Heliopsis helianthoides)
- Beemdkroon (Knautia macedonia)
- Vuurpijl (Kniphofia citrina)
- Lavatera Olbia
- Margriet (Leucanthemum)
- Vlasleeuwebek (Linaria purpurea)
- Brandende liefde (Lychnis chalcedonica)
- Vijfdelig kaasjeskruid (Malva alcea)
- Muskuskaasjeskruid (Malva moschata)
- Groot kaasjeskruid (Malva sylvestris)
- Malrove (Marrubium incanum)
- Kattekruid (Nepeta x faassenii)
- Teunisbloem (Oenothera tetragona)
- Boerenpioen (Paeonia officinalis)
- Pioenroos (Paeonia lactiflora-hybriden)
- Oosterse papaver (Papaver orientale)
- Vlambloem (Phlox) - alle soorten
- Scharnierbloem (Physostegia virginiana)
- Rudbeckia - allerlei soorten
- Salie (Salvia) - allerlei soorten
- Duifkruid (Scabiosa)
- Glidkruid (Scutellaria incana)
- Vetkruid (Sedum) - meerdere soorten
- Seluinum tenuifolium
- Griekse malva (Sidalcea-hybriden)
- IJzerhard (Verbena)
- rozen - allerlei soorten
- siergrassen - allerlei soorten
Asters doen het zowel in de volle zon als lichte schaduw goed. Ze kunnen op den duur wel gaan woekeren, dus je moet de wortelstokken afentoe delen of verkleinen in het voorjaar.
|
zonminnende een- en tweejarigen
- Stokroos (Alcea rosea)
- Kantbloem (Ammi majus)
- Oosters bedstro (Asperula orientalis)
- Tuinmelde (Atriplex hortensis)
- Kattesnor (Cleome spinosa)
- Cosmea (Cosmos bipinnatus)
- Heliotroop (Heliotropium arborescens)
- Trechtermalve (Malope trifida)
- Siertabak (Nicotiana) - verschillende kleuren
- Verschillende soorten Salie
- Verschillende soorten Verbena
Welke planten passen bij elkaar?
Hieronder wat suggesties...
- duizendblad met salie, beemdkroon en artemisia
- dropplant, goudscherm, artemisia en gillenia
- incalelie, salie, duizendblad, artemisia
- witte knoop met phlox, salie en beemdkroon
- ossetong met goudscherm en artemisia
- asters met kattekruid
- gillenia met phlox en klokjesbloem
- bloedooievaarsbek met salie
- rode zonnehoed met verbena
- margriet met salie en ridderspoor
- rozen, phlox, verbena, vlasleeuwebek
- kaasjeskruid met kattekruid en kroonkruid
- malrove past bij alle kleurige borderplanten
- teunisbloem met salie en bladplanten
- poeirozen met gillenia
- oosterse papavers met lupinen en grassen
- phloxen met gillenia en rode zonnehoed en scharnierbloem
- salie, rozen, ridderspoor
Struikrozen bloeien ook erg lang. In het vroege voorjaar flink terugsnoeien en goed bijmesten.
|
|